Evlilik sözleşmesi eşlerin evlilikte edindikleri malları ne şekilde paylaşacaklarını belirleyen kurallardır. Bu sözleşme evlenmeden önce yapılabileceği gibi evlendikten sonra da yapılabilir. Eşlerin birbirlerinden boşanmaları ile evlilik sözleşmesinde yer alan kurallara göre mal paylaşımı yapılır. Böylelikle mal paylaşımı konusunda yaşanabilecek uyuşmazlıklar önlenebilir. Boşanma dışında ölüm ve gaiplik kararı verilmesinde de evlilik sona erdiği için mal paylaşımı yapılır. Eşler evlilik sözleşmesi yapmak zorunda değildirler. Eğer eşlerin ikisi de aynı sözleşmeyi yapmak isterlerse evlilik sözleşmesi yapılabilir. Eşlerden birinin istemesine rağmen diğer eş istemezse bu durumda Türk Medeni Kanununda yer alan yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma sözleşmesi geçerli olur.
Evlilik Sözleşmesi Nedir?
Bir şekilde evlilik son bulursa mal varlığı değerlerinin nasıl paylaşılacağını belirleyen sözleşmedir evlilik sözleşmesi. Boşanma sebebi ile eşlerin birbirlerinden maddi veya manevi tazminat isteyip istemeyecekleri ya da bu tazminatların miktarı evlilik sözleşmesi ile belirlenemez. Benzer şekilde evlilik sözleşmesi ile eşlerin olası bir ayrılık durumunda birbirlerine nafaka ödeyip ödemeyecekleri ile nafaka miktarı evlilik sözleşmesinde düzenlenemez. Ayrıca olası bir ayrılık halinde çocukların velayetinin kime verileceği de bu sözleşmede belirlenemez. Evlilik devam ederken elde edilen mal varlığının ne oranda paylaşılacağının belirlendiği sözleşmeye evlilik sözleşmesi denilir. Evliliğin boşanma sebebiyle bitmesi ihtimalinde, mal paylaşımı aşamasında bir çok problem ortaya çıkabilir. Eşler evlilik sözleşmesi yaparak bu tür anlaşmazlıkların çıkmasını önleyebilirler.
Evlilik sözleşmesi ile miras hükümleri değiştirilemez. Yani eşlerden birinin ölmesi halinde diğerinin mirastan pay almayacağı şeklinde bir düzenleme yapılamaz. Çünkü mal rejimi ile eşlerin evlilikte edindikleri malların paylaşımı kararlaştırılır. Eğer eşler birbirlerine mirasçı olmak istemiyorlarsa mirastan feragat sözleşmesi düzenleyebilirler.
Evlilik Sözleşmesi Ne zaman Yapılmalıdır?
Evlenmeden önce de evlendikten sonra da evlilik sözleşmesi yapılabilir. Önemli olan evlilik birliğinin devam etmesidir. Boşanma davası açılması evliliği sonlandırmadığı için boşanma sürecinde dahi evlilik sözleşmesi yapılabilir. Dikkat edilmesi gereken husus ise, evlilik sözleşmesi, imzalandıktan sonra elde edilen malların paylaşımını konu alır. Bu sebeple mümkün olduğu kadar erken tarihte yapılması faydanıza olacaktır. Eşler zaman içinde fikir değiştirirlerse, her zaman evlilik sözleşmesini değiştirebilirler. Evlilik sözleşmesinde değişiklik yapılmasını sınırlayan herhangi bir hüküm yoktur.
Evlilikte Sözleşme Ne Zaman Yapılır?
Evlilik birliği oluşturulmadan, yani çiftler resmi nikahla evlenmeden önce evlilik sözleşmesi yapmak mümkündür. Aynı zamanda, evlenme esnasında, resmi nikah memuru huzurunda da evlilik sözleşmesi yapılabilir. Bunun yanında evli çiftler de istedikleri zaman evlilik sözleşmesi yapabilirler. Tarafların anlaşmasına bağlı olarak evlilik sözleşmesi, evlilik birliğinin başından sonuna kadar tüm edinilen malları kapsama altına alabilir.
Eşlerin, evlilik sözleşmesi yaptıktan sonra dahi anlaşmayı değiştirebilme, var olan mal rejimini değiştirerek farklı bir mal rejimi üzerinde anlaşma hakları bulunur.
Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Eğer evlilik sözleşmesi eşler evlendikten sonra düzenlenecek ise noterde yapılması zorunludur. Noterde yapılmayan evlilik sözleşmesi geçerli olmayacaktır yani istenilen sonuçları vermeyecektir. Eşlerin düzenledikleri evlilik sözleşmesini noterde onaylatmaları da mümkündür ve geçerlidir. Evlenmek için başvuran eşlerin bu başvuru sırasında da evlilik sözleşmesi yapmaları mümkündür. Bunun için eşlerin hangi mal rejimini seçtiklerini evlendirme memuruna bildirmeleri gerekir. Evlilik başvurusu sırasında herhangi bir mal rejimi seçmeyen eşlerin arasında kanuni mal rejimi geçerli olur. Kanuni mal rejimi ise 2002 yılından itibaren edinilmiş mallara katılma rejimidir.
Evlilik Sözleşmesini Kimler Yapabilir?
Evlilik devam ederken de bu sözleşmenin yapılabileceğini yukarıda söylemiştik. Eşler bu sözleşmeyi yaparken ayırt etme gücüne sahip olmalıdır. İlerleyen yaşı ve unutkanlık gibi akıl hastalıkları sebebiyle kısıtlanan kişiler evlilik sözleşmesini yapamazlar. Genel olarak sözleşme yapabilmek için kişinin ergin olması yani 18 yaşını tamamlamış olması gerekir. Ergin olmayan kişiler de evlilik sözleşmesi yapamazlar. Küçüklerin yaptıkları sözleşmelerin geçerli olması için yasal temsilcisinin onayı gerekir. Evlilik sözleşmesinin bizzat eşler tarafından imzalanması gereklidir. Eşlerin imzalamadığı evlilik sözleşmesi yok hükmündedir.
Evlilik Sözleşmesinde Şekil Şartı
Noterde ya da evlendirme memuru önünde evlilik sözleşmesi yapılabilir. Eğer evlenmeden önce yapılacaksa hem noterde hem de evlendirme memurluğunda yapılabilir. Ancak eğer eşler evlilik devam ederken evlilik sözleşmesi yapacaksa bu sözleşmesi sadece noterde yapabilirler. Size en uygun evlilik sözleşmesi konusunda öncelikle eşinizle fikir birliği içinde olmalısınız. Sonrasında ise bu konuda tecrübeli bir avukattan yardım alarak sizin için bir evlilik sözleşmesi hazırlamasını istemelisiniz. Avukatın hazırladığı bu sözleşmenin her sayfasının altını imzalayarak birlikte notere gidebilirsiniz. Hazırlamış olduğunuz bu sözleşmenin noter tarafından onaylanmasını istediğini bildirerek başvurmalısınız. Gereken harç ve ücreti ödedikten sonra sözleşmenin birer örneğini alabilirsiniz. Farklı bir yol olarak hazırlanan sözleşme ile notere giderek size düzenleme şeklinde evlilik sözleşmesi düzenlemelerini istediğinizi söyleyebilirsiniz. Yine aynı şekilde harç ve ücreti ödemeniz sonrasında sözleşmenin onaylı birer örneğini sizlere vereceklerdir.
Evlilik Sözleşmesi Yapılması Zorunlu mu?
Türk Medeni Kanunu evlenen çiftlere evlilik sözleşmesi yapma hakkı tanımıştır; fakat zorunlu tutmamıştır. İsteyen eşler evlilik sözleşmesi yapabilir. Evlilik sözleşmesi düzenlemeyen çiftler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi söz konusu olur. Yani evlilik birliği devam ederken elde edilen tüm mal varlıklarının yarısı kadının diğer yarısı da erkeğin olur. Eşlerin çalışıp çalışmadıkları ya da aldıkları ücretin miktarının herhangi bir önemli yoktur.
Evlilik Sözleşmesinin Sonradan Değiştirilmesi Mümkün mü?
Eşler birlikte karar vermek şartıyla evlilik sözleşmesini istedikleri zaman değiştirebilirler. Daha önce düzenledikleri evlilik sözleşmesi istedikleri konularda değiştirebilecekleri gibi yaptıkları evlilik sözleşmesini ortadan da kaldırabilirler.