Miras bırakan kişinin ölümü ile mirasçılar, miras bırakanın mal varlıkları üzerinde elbirliği ile malik olurlar. Eğer geride tek bir mirasçı varsa sorun yaşanmaz. Birden fazla mirasçının olması durumunda miras ortaklığı oluşur. Miras paylaşımı davası mirasçılar arasındaki bu ortaklığın sonlandırılması amacıyla açılan bir davadır.
Miras ortaklığında yer alan mallar üzerinde tasarrufta bulunulabilmesi için tüm mirasçıların birlikte karar vermeleri zorunludur. Örneğin miras kalan bir yazlık evin satılması için tüm mirasçıların bunu istemesi gerekir. Mirasçılardan biri dahi bu işleme onay vermezse satış işlemi gerçekleşmez. Benzer şekilde miras kalan bir dükkanın kiraya verilebilmesi için ortakların ve hisse çoğunluğunun varlığı gerekir. İşte bu sebeple miras ortaklığının devamı bir çok zorluğu beraberinde getirir. 320
Miras Paylaşımı Davası Nedir?
Miras kalan malların satılması ya da kullanılması konusunda anlaşmazlıklar yaşanabilir. Böyle bir durumda her bir mirasçı, mirasın paylaşımı davası açabilir. Mirasçılardan sadece biri bile istese miras kalan mallar mahkeme tarafından satılır. Diğer mirasçılar miras mallarının satılmasını istemese bile buna engel olamazlar.
Mirasın paylaşımı davası hem yasal mirasçılar hem de atanmış mirasçılar açabilir. Mirasçı olmayanlar bu davayı açamazlar. Dolayısıyla ilk olarak mirasçı olduğunuzu ispat etmeniz gerekir. Dava dilekçenizin ekinde mirasçılık belgesini sunarak mirasçı olduğunuzu kolaylıkla ispat edebilirsiniz.
Miras Paylaşımı Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme
Miras paylaşımı davasının bir diğer adı da ortaklığın giderilmesi davasıdır. Mirasçıların birlikte sahip olduğu taşınmaz nerede bulunuyorsa miras paylaşımı davası, oradaki sulh hukuk mahkemesinde açılmalıdır. Eğer miras kalan evlerden biri Marmaris’te biri Kuşadası’nda ve bir diğeri de Ayvalık’ta bulunuyorsa ve üçü içinde dava açmak istiyorsanız; davanızı bu üç yerden herhangi birindeki mahkemede açabilirsiniz. Miras bırakandan kalan bankadaki para ya da taşınır eşya için açacağınız paylaşım davasını miras bırakanın son ikametgâhının bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinde açmalısınız.
Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Mirasçılar, paylaşım davası açmak zorunda değillerdir, aralarında anlaşmaları durumunda paylaşımı kendileri de yapabilirler. Bunun için tüm mirasçıların katılımı ile miras paylaşma sözleşmesi düzenleyebilirler. Diyelim ki bir babanın 4 çocuğu var. Baba öldüğünde geride İstanbul Beşiktaş’ta bir ev, bankada bir miktar para, Bağdat Caddesinde bir dükkanı ve binek bir arabası olsun. Eğer kardeşlerin tamamı babalarından kendilerine kalan bu mirasın paylaşılması konusunda anlaşabilirlerse dava açmalarına gerek kalmaz. Kardeşler arasındaki bu miras taksim sözleşmesinin yazılı olması ve tüm mirasçılar tarafından imzalanması zorunludur. İleride mirasçılardan birinin imzasını inkar etmesinin önüne geçmek için sözleşmenin noterde yapılmasını öneriyorum. Hem böylece elinizdeki noter evrakı ile tek başınıza taşınmazı tapuda adınıza tescil ettirebilirsiniz. Miras paylaşımına, varsa terekenin borçları da dahil etmeniz ileride yaşanabilecek anlaşmazlıklara engel olacaktır.
Mirasçılar anlaşamazlarsa mirasın paylaşımını mahkeme yapar. Bunun için öncelikle mirasçıların biri tarafından dava açılmalıdır. Zira mahkeme kendiliğnden mirasın paylaşımına karar veremez. Mirasçılar mirasın tamamı için paylaşım davası açabilecekleri gibi mirasın bir kısmı için de dava açabilirler. Mahkeme de tarafların talepleri ile bağlıdır. Diyelim ki miras bırakandan geriye bir apartmandaki 10 adet daire kaldı; fakat mirasçılardan biri sadece 2 dairenin paylaşımı için dava açtı. Böyle bir durumda mahkeme mirasın tamamı için paylaşım kararı veremez. Sadece davaya konu edinen 2 daire için karar vermek zorundadır.
Miras Paylaşımı Davası Ne Zaman Açılır?
Miras paylaşımı davası ancak miras bırakanın ölümünden sonra açılabilir. Miras bırakan hayatta olduğu sürece kendi malını eğer isterse müstakbel mirasçılarına paylaştırabilir. Miras bırakanın böyle bir iradesi yoksa hiç kimse kendisini buna zorlayamaz. Türk Medeni Kanunu’nda miras paylaşımı davası için özel bir zamanaşımı süresi ya da hak düşürücü süre belirlenmemiştir. Bu sebeple mirasçılar, miras ortaklığı devam ettiği sürece istedikleri zaman mirasın paylaşılması için dava açabilirler. Diyelim ki bir anne bundan 30 sene önce vefat etmiş ve geride yüklü bir miras bırakmış olsun. Mirasçılar aradan geçen 30 yıldan sonra da hiç bir engele takılmadan mirasın paylaşılması davası açabilirler.
Miras Paylaşımı Davası Masrafları
Miras paylaşımı davası açmanın ve sürdürmenin çeşitli masrafları vardır. Dava açtığınız sırada sizden maktu başvuru harcı ve maktu karar harcı peşin olarak alınır. Bunun yanında her yıl belirlenen gider avansını da ödemeniz gerekir. Bu masrafları yapmadan dava açmanız mümkün değildir. İlk duruşmadan sonra genelde keşif yapılmasına ve bilirkişi raporu alınmasına karar verilir. Keşifte dava konusu edilen taşınmazların yanına gidilir. Keşif yapılması için davacı tarafından keşif harcı ödenmek zorundadır. Bu tür davalarda genelde 3 bilirkişiden heyet halinde rapor alınır. Mahkeme tarafından taşınmazın satışına karar verilirse tapu harç ve masrafları da ayrıca ödenir.
Avukata ödeyeceğiniz ücret avukat ile aranızda yapacağınız anlaşmaya bağlıdır. Avukatın müvekkilinden almak zorunda olduğu en az ücret tarifesi bulunmaktadır. Tarifenin altında ve dava konusu taşınmazın değerinin yüzde 25’inden fazla olmamak üzere her avukat alacağı ücreti kendi belirler. Avukatlık ücreti belli bir miktar para olabileceği gibi dava konusu taşınmazın değerinin belirli bir yüzdesi de olabilir.